Spring naar inhoud

Bedrijfsdemografische kerncijfers

2.1 Kerncijfers

Het aantal vestigingen in de gemeente Groningen is in de periode van 1 april 2020 tot 1 april 2021 per saldo toegenomen met 1.444 naar 23.869. Dit is 1,4 procentpunt meer dan het voorgaand jaar.

Het totaal aantal banen is met 5.190 toegenomen naar 161.690. Van de 5.190 banen zijn er 4.287 vaste voltijd- en 303 vaste deeltijdbanen. Het aandeel deeltijdbanen schommelt al jaren tussen de 17 en 18 procent.

De werkgelegenheid bij de vrouwen is toegenomen met 3.386 vaste banen en bij de mannen met 1.204. De groei van het aantal vaste voltijdbanen van vrouwen vindt voor de helft plaats binnen de Gezondheidszorg.

Voor het eerst is het aandeel vrouwen in de werkgelegenheid groter dan het aandeel mannen, namelijk 50,5 procent.

Bij bedrijven die op beide peildata aanwezig zijn, is de werkgelegenheid gegroeid met 3.340 vaste banen en 684 uitzendbanen. In de periode 2020 – 2021 zijn er 3.965 vestigingen toegevoegd en 2.521 vestigingen verwijderd. Deze mutaties hebben geleid tot een toename van 1.250 vaste banen en een afname van 84 ingeleende uitzendkrachten.

Tabel 2.1.1 Ontwikkeling aantal banen en vestigingen naar voormalige gemeente

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20-'21
              abs. %
Vast personeel                
Groningen 129.403 134.258 138.057 141.717 141.201 145.523 4.322 3,1
Haren 6.984 6.939 7.142 7.468 7.471 7.724 253 3,4
Ten Boer 1.823 1.884 1.826 1.698 1.749 1.764 15 0,9
Subtotaal 138.210 143.081 147.025 150.883 150.421 155.011 4.590 3,1
Ontwikkeling* (%)   3,6 2,8 2,6 ‑0,3 3,1    
                 
Ingeleende uitzendkrachten                
Groningen 4.463 5.617 6.963 6.457 5.905 6.515 610 10,3
Haren 271 274 235 116 114 126 12 10,5
Ten Boer 67 78 82 47 60 38 ‑22 ‑36,7
Subtotaal 4.801 5.969 7.280 6.620 6.079 6.679 600 9,9
Ontwikkeling* (%)   2,2 22,0 ‑9,1 ‑8,2 9,9    
                 
Totaal banen 143.011 149.050 154.305 157.503 156.500 161.690 5.190 3,3
Ontwikkeling* (%)   3,5 3,5 2,1 ‑0,6 3,3    
                 
                 
Vestigingen                
Groningen 15.689 17.339 18.106 19.001 19.944 21.295 1.351 6,8
Haren 1.605 1.735 1.845 1.791 1.872 1.947 75 4,0
Ten Boer 573 578 563 575 609 627 18 3,0
                 
Totaal vestigingen 17.867 19.652 20.514 21.367 22.425 23.869 1.444 6,4
Ontwikkeling* (%)   4,1 4,4 4,2 5,0 6,4    
                 
* is de ontwikkeling t.o.v. het voorgaande jaar                

2.2 Kerncijfers naar grootteklasse

De indeling van de grootteklasse van vestigingen wordt bepaald aan de hand van het aantal vaste banen bij een vestiging ongeacht de arbeidsduur. Binnen de klasse ‘geen vast personeel’ gaat het onder andere om vestigingen die tijdelijk niet actief zijn en vestigingen waarvan het personeel geteld is bij de hoofdvestiging. Vestigingen met uitsluitend ingeleende uitzendkrachten vallen hier ook onder.

Het aantal vestigingen in een grootteklasse is niet alleen het saldo van oprichtingen en opheffingen. Ook veranderingen in het aantal werknemers kan een verschuiving van grootteklasse tot gevolg hebben.

De groei van het aantal vestigingen (1.444) komt voornamelijk door de groei van het aantal ‘1 persoon’-vestigingen. Het aandeel eenmansbedrijven stijgt met 1 procentpunt naar 72,5 procent.

De afname van het aantal vestigingen en de werkgelegenheid in de grootteklasse ’10-49 personen’ komt hoofdzakelijk door de ontwikkeling van de werkgelegenheid bij bestaande vestigingen.

Tabel 2.2.1 Ontwikkeling aantal vestigingen naar grootteklasse

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Grootteklasse             abs. %
geen vast personeel 232 127 98 100 129 149 20 15,5
1 persoon 11.058 13.318 14.159 14.995 16.026 17.308 1.282 8,0
2-9 personen 4.730 4.397 4.376 4.324 4.351 4.517 166 3,8
10-49 personen 1.430 1.401 1.455 1.518 1.493 1.463 -30 -2,0
50-249 personen 359 339 353 359 355 360 5 1,4
250 en meer personen 58 70 73 71 71 72 1 1,4
                 
Totaal 17.867 19.652 20.514 21.367 22.425 23.869 1.444 6,4

Tabel 2.2.2 Ontwikkeling aantal banen naar grootteklasse

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Grootteklasse             abs. %
geen vast personeel 27 11 6 1 19 0 -19 -100,0
1 persoon 11.202 13.436 14.264 15.065 16.056 17.343 1.287 8,0
2-9 personen 18.137 17.704 17.502 17.027 16.925 17.060 135 0,8
10-49 personen 30.228 29.527 30.599 32.116 31.850 31.420 -430 -1,4
50-249 personen 39.934 37.000 38.468 39.219 38.255 38.591 336 0,9
250 en meer personen 43.483 51.372 53.466 54.075 53.395 57.276 3.881 7,3
                 
Totaal 143.011 149.050 154.305 157.503 156.500 161.690 5.190 3,3

2.3 Kerncijfers naar branche

De groei van het aantal vestigingen in de ‘Handel / Horeca’ komt voornamelijk door een toename in de detailhandel via het internet (webwinkels).

De stijging van vestigingen binnen de Commerciële dienstverlening zien we hoofdzakelijk terug bij de adviesbureaus (M70) en de ontwerpbureaus (M74).

Tabel 2.3.1 Ontwikkeling aantal vestigingen naar branche

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Branche             abs. %
Landbouw / Visserij (A,B) 191 201 197 183 192 198 6 3,1
Industrie / Nutsbedrijven (C,D,E) 592 602 622 636 642 666 24 3,7
Bouwnijverheid (F) 974 1.045 1.068 1.108 1.183 1.301 118 10,0
Handel / Horeca (G,I) 3.633 3.707 3.760 3.928 4.110 4.501 391 9,5
Onderwijs (P) 1.039 1.229 1.396 1.561 1.733 1.904 171 9,9
Gezondheidszorg (Q) 1.961 2.196 2.306 2.342 2.384 2.505 121 5,1
Commerciële dienstverlening (H,J,K,L,M,N,S95,S96) 7.638 8.559 8.914 9.310 9.800 10.269 469 4,8
Niet-commerciële dienstverlening (O,R,S94,T,U) 1.839 2.113 2.251 2.299 2.381 2.525 144 6,0
                 
Totaal 17.867 19.652 20.514 21.367 22.425 23.869 1.444 6,4

In de Commerciële dienstverlening zien we een grote toename van het aantal banen bij de callcenters. Vanwege wijzigingen in personeelsbeleid zien we een verschuiving naar vaste banen binnen de callcenters.

De coronacrisis leidt in de branches Gezondheidszorg en Onderwijs tot een toename van de werkgelegenheid. De vestigingen binnen de Gezondheidszorg waar een behoorlijke groei is, hebben positieve verwachtingen voor de periode april 2021- april 2022.

In bijlage I staat het overzicht van de ontwikkeling van vestigingen en banen uitgesplitst naar sectie en afdeling.

Tabel 2.3.2 Ontwikkeling aantal banen naar branche

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Branche             abs. %
Landbouw / Visserij (A,B) 472 392 406 361 368 370 2 0,5
Industrie / Nutsbedrijven (C,D,E) 9.575 8.109 8.276 7.995 7.918 7.958 40 0,5
Bouwnijverheid (F) 5.313 4.884 5.071 5.155 5.153 5.162 9 0,2
Handel / Horeca (G,I) 24.659 27.043 28.449 29.431 28.875 28.945 70 0,2
Onderwijs (P) 14.520 16.126 16.524 17.308 17.566 18.429 863 4,9
Gezondheidszorg (Q) 31.574 33.418 34.752 35.371 36.071 37.894 1.823 5,1
Commerciële dienstverlening (H,J,K,L,M,N,S95,S96) 39.654 41.567 43.609 44.570 42.446 44.121 1.675 3,9
Niet-commerciële dienstverlening (O,R,S94,T,U) 17.244 17.511 17.218 17.312 18.103 18.811 708 3,9
                 
Totaal 143.011 149.050 154.305 157.503 156.500 161.690 5.190 3,3

2.4 Speerspuntsectoren

De gemeente Groningen onderscheidt in de Economische Agenda 2020 - 2022 een aantal speerpuntsectoren. In bijlage IV staat een overzicht van de SBI-codes per speerpuntsector.

Sommige SBI-codes vallen onder meerdere speerpuntsectoren; daarom kan de som van de kolommen afwijken van het totaal.

Binnen de speerpuntsectoren is het aantal vestigingen gestegen met 6,1 procent tot 7.735; dit is iets beneden het gemeentelijk gemiddelde (6,4 procent).

Tabel 2.4.1 Ontwikkeling aantal vestigingen naar speerpuntsector

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Speerpuntsector             abs. %
Creatieve industrie 2.754 3.282 3.475 3.614 3.825 4.114 289 7,6
Energie 43 54 56 52 56 65 9 16,1
ICT-sector 1.250 1.445 1.505 1.533 1.564 1.616 52 3,3
Life sciences & Health 1.558 1.721 1.810 1.843 1.872 1.968 96 5,1
                 
Totaal 5.603 6.498 6.842 7.036 7.311 7.757 446 6,1

De groei van het aantal banen (4,2 procent) is groter dan het gemeentelijk gemiddelde van 3,3 procent. Het totaal aantal banen binnen de speerpuntsectoren nam toe met 1.932 naar 47.551 banen.

De toename van het aantal banen binnen de creatieve industrie komt voornamelijk door de oprichting van eenmansbedrijven in deze speerpuntsector.

De groei van het aantal banen in de ‘Life sciences & Health’ komt, zoals eerder benoemd, door de ontwikkeling binnen de Gezondheidszorg.

Tabel 2.4.2 Ontwikkeling aantal banen naar speerpuntsector

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Speerpuntsector             abs. %
Creatieve industrie 5.063 5.754 6.015 6.204 6.356 6.642 286 4,5
Energie 2.421 2.074 2.083 2.031 1.955 2.049 94 4,8
ICT-sector 7.671 8.855 9.216 9.447 8.758 8.813 55 0,6
Life sciences & Health 24.514 28.048 28.683 28.870 29.219 30.756 1.537 5,3
                 
Totaal 39.666 44.728 45.992 46.545 46.281 48.253 1.972 4,3

2.5 Werklocaties

In het jaar 2021 is er een nieuwe strategie werklocaties ontwikkeld. In dit beleidskader wordt weergegeven hoe de gemeente Groningen de groei van werk ruimtelijk plek wil bieden. Dit heeft geleid tot een herindeling van de werklocaties.

In bijlage II vindt u de ontwikkeling van 2020 - 2021 op werklocatie uitgesplitst naar mutatiesoort. Bijlage III geeft een grafisch overzicht van deze werklocaties.

Onder ‘Overige gebieden’ vallen de woonplaatsen, exclusief de adressen die binnen een werklocatie vallen.

De toename van het aantal banen in de kennisgebieden is voor een belangrijk deel te verklaren door corona gerelateerde werkzaamheden.

Binnen de kantoorlocaties zien we een afname van het aantal banen bij vestigingen die op beide peildatums op een kantoorlocatie gevestigd waren.

De toename van het aantal banen in de binnenstad komt hoofdzakelijk door de groei van het aantal ingeleende uitzendkrachten, namelijk 976 van de 1.067 banen.

In verband met de herleidbaarheid naar individuele vestigingen splitsen we alleen de werklocatietypen Bedrijventerreinen, Kantoorlocaties en Kennisgebied verder uit.

Tabel 2.5.1 ontwikkeling aantal vestigingen naar werklocatietype

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Vestigingen             abs. %
                 
Bedrijventerrein 1.629 1.784 1.855 1.920 1.970 2.069 99 5,0
Kantoorlocatie 381 498 531 588 654 711 57 8,7
Binnenstad 3.421 3.555 3.696 3.786 3.925 4.174 249 6,3
Kennisgebied 189 151 139 132 145 145 0 0,0
Gemengd gebied 30 38 46 45 69 118 49 71,0
Ontwikkelzone 198 251 252 248 260 293 33 12,7
Overige gebieden 12.019 13.375 13.995 14.648 15.402 16.359 957 6,2
                 
Totaal 17.867 19.652 20.514 21.367 22.425 23.869 1.444 6,4

Tabel 2.5.2 ontwikkeling aantal banen naar werklocatietype

  2012 2017 2018 2019 2020 2021 Ontw. '20 - '21
Totaal banen             abs. %
                 
Bedrijventerrein 25.003 24.405 25.711 27.161 26.892 28.020 1.128 4,2
Kantoorlocatie 22.268 25.609 27.479 28.832 29.117 28.589 -528 -1,8
Binnenstad 23.375 26.002 26.672 25.930 24.519 25.586 1.067 4,4
Kennisgebied 18.078 19.728 19.998 20.116 19.886 21.521 1.635 8,2
Gemengd gebied 335 438 437 584 527 543 16 3,0
Ontwikkelzone 7.556 6.550 6.227 5.953 5.508 5.750 242 4,4
Overige gebieden 46.396 46.318 47.781 48.927 50.051 51.681 1.630 3,3
                 
Totaal 143.011 149.050 154.305 157.503 156.500 161.690 5.190 3,3

Op het bedrijventerrein Driebond komt de toename van personeel door binnengemeentelijke verhuizingen van vestigingen naar dit terrein.

Bij de bedrijventerreinen Winschoterdiep en Euvelgunne komt de toename van het aantal banen door autonome groei bij bedrijven op deze terreinen.

2.5.3 Ontwikkeling aantal vestigingen en banen naar bedrijventerreinen

    Vestigingen           Ontw. '20 - '21   Banen           Ontw. '20 - '21
Code Bedrijventerrein 2012 2017 2018 2019 2020 2021 abs. %   2012 2017 2018 2019 2020 2021 abs. %
                                     
89 Bedrijventerrein Ten Boer 23 20 20 32 34 34 0 0,0   x x x x x x x x
12 De Hoogte 36 39 37 38 40 40 0 0,0   410 489 417 457 549 560 11 2,0
04 Driebond 157 172 189 188 187 218 31 16,6   2.625 2.586 2.806 2.827 2.610 2.955 345 13,2
22 Eemspoort 330 370 379 392 408 430 22 5,4   5.298 5.341 5.612 6.131 5.095 5.092 -3 -0,1
03 Euvelgunne 159 166 168 170 164 171 7 4,3   2.226 2.195 2.175 2.424 3.229 3.483 254 7,9
91 Felland 46 46 45 41 43 46 3 7,0   206 176 200 195 192 197 5 2,6
15 Hoendiep 140 195 212 217 215 231 16 7,4   1.752 1.494 1.699 1.631 1.628 1.719 91 5,6
18 Hoogkerk Oost 18 15 13 16 16 16 0 0,0   384 241 239 231 216 243 27 12,5
19 Hoogkerk Vierverlaten 31 27 24 23 23 23 0 0,0   722 719 690 772 794 843 49 6,2
24 Milieuboulevard I 2 2 2 2 4 3 -1 -25,0   x x x x x x x x
05 Oosterhoogebrug 66 55 58 58 62 61 -1 -1,6   378 196 198 195 201 270 69 34,3
17 Peizerweg 63 60 64 95 104 110 6 5,8   2.669 2.162 2.213 2.291 2.206 2.268 62 2,8
77 Scandinavische havens 35 44 46 47 41 42 1 2,4   346 358 321 372 316 329 13 4,1
02 Sontplein e.o. 26 41 57 67 85 82 -3 -3,5   1.410 1.597 1.855 2.281 3.132 3.030 -102 -3,3
11 Ulgersmaborg 109 115 119 127 126 128 2 1,6   696 519 521 576 553 550 -3 -0,5
10 Ulgersmaweg 71 88 86 72 76 79 3 3,9   466 454 406 334 375 350 -25 -6,7
20 Westpoort 5 7 7 8 15 17 2 13,3   117 186 214 265 304 304 0 0,0
01 Winschoterdiep 231 231 240 237 235 249 14 6,0   4.151 5.118 5.560 5.551 4.783 5.118 335 7,0
08 Witte Lam 81 91 89 90 92 89 -3 -3,3   999 417 417 429 502 487 -15 -3,0
                                     
Totaal   1.629 1.784 1.855 1.920 1.970 2.069 99 5,0   25.003 24.405 25.711 27.161 26.892 28.020 1.128 4,2

Tabel 2.5.4 Ontwikkeling aantal vestigingen en banen naar kantoorlocaties

    Vestigingen           Ontw. '20 - '21   Banen           Ontw. '20 - '21
Code Kantoorlocatie 2012 2017 2018 2019 2020 2021 abs. %   2012 2017 2018 2019 2020 2021 abs. %
                                     
50 Corpus Den Hoorn Zuid 114 170 185 201 219 232 13 5,9   6.627 7.247 7.899 8.448 8.888 8.791 -97 -1,1
59 De Meeuwen 18 18 19 22 18 20 2 11,1   1.433 1.997 1.898 2.032 2.041 2.028 -13 -0,6
54 Europapark 125 124 140 167 212 232 20 9,4   4.591 5.022 5.330 5.804 6.101 5.773 -328 -5,4
55 Hunzepark 9 12 11 11 13 12 -1 -7,7   666 424 453 489 652 515 -137 -21,0
53 Kempkensberg 3 8 7 7 8 7 -1 -12,5   3.021 3.200 3.163 2.990 3.257 3.035 -222 -6,8
21 Kranenburg 43 53 54 53 60 69 9 15,0   3.366 4.552 5.628 5.782 5.174 5.114 -60 -1,2
52 Martini Trade Park 69 113 115 127 124 139 15 12,1   2.564 3.167 3.108 3.287 3.004 3.333 329 11,0
                                     
Totaal   381 498 531 588 654 711 57 8,7   22.268 25.609 27.479 28.832 29.117 28.589 -528 -1,8

Tabel 2.5.5 Ontwikkeling aantal vestigingen en banen naar kennisgebied

    Vestigingen           Ontw. '20 - '21   Banen           Ontw. '20 - '21
Code Kennisgebied 2012 2017 2018 2019 2020 2021 abs. %   2012 2017 2018 2019 2020 2021 abs. %
                                     
56 Healthy ageing campus (UMCG e.o.) 38 38 37 33 34 32 -2 -5,9   11.942 12.899 12.965 12.927 12.973 13.865 892 6,9
57 Zernike 151 113 102 99 111 113 2 1,8   6.136 6.829 7.033 7.189 6.913 7.656 743 10,7
                                     
Totaal   189 151 139 132 145 145 0 0,0   18.078 19.728 19.998 20.116 19.886 21.521 1.635 8,2

2.6 Vacatures en toekomstverwachting

In het werkgelegenheidsonderzoek hebben we de vestigingen gevraagd naar het aantal openstaande vacatures per 1 april 2021. De respons op deze vraag is dit jaar 16 procent. Dit is iets hoger dan het afgelopen jaar. Aan de hand van de respons is de vacaturegraad (aantal openstaande vacatures per 1.000 banen) berekend.

Bij de respondenten, exclusief de uitzendbranche, is de vacaturegraad het afgelopen jaar gestegen van 20 naar 34. Binnen de secties ‘F Bouwnijverheid’, ‘J Informatie en communicatie’, ‘M Advisering en onderzoek’ en de ’S Overige dienstverlening’ ligt de vacaturegraad rond de 53. In de Horeca ligt de vacaturegraad op 92.

De vraag naar uit te lenen personeel binnen de uitzendbranche is, na een daling in 2020, weer op het niveau van voor de coronacrisis.

Tabel 2.6.1 Vacaturegraad van de afgelopen vijf jaar

  2017 2018 2019 2020 2021 Aantal vacatures 2021
Inclusief uitzendbranche 28 37 30 21 38 2.895
Exclusief uitzendbranche 24 32 25 20 34 2.552

Op de vraag naar de toekomstverwachting van het personeel is de respons 29,6 procent, dit is drie procentpunt hoger dan voorgaand jaar. In 2021 is de verwachting positiever dan het jaar ervoor. Meer bedrijven verwachten een toename en minder bedrijven een afname van het personeel.

Binnen de Horeca is men het positiefst over de verwachting voor komend jaar, 44 procent van de respondenten verwacht een toename van het personeel.

Tabel 2.6.2. Toekomstverwachting personeel voor het eerstvolgende jaar

  2017 2018 2019 2020 2021
Afname (%) 2,2 2,1 2,1 3,8 2,4
Toename (%) 15,3 14,9 12,0 9,3 17,5