2 Aantal geregistreerde dakloze personen

In dit hoofdstuk gaan we achtereenvolgens in op het aantal geregistreerde dakloze personen, het gebruik van de diverse voorzieningen en het aantal geregistreerde dakloze personen naar leeftijdscategorie. Meer gedetailleerde cijfermatige resultaten zijn opgenomen in de bijlage van dit rapport.

Tussen 2018 en 2022 is het aantal geregistreerde dakloze personen afgenomen van 850 personen in 2018 tot 708 in 2022. Een overzicht is opgenomen in Tabel 1. De coronapandemie in 2020-2021 heeft voor een verschuiving gezorgd in de verhouding tussen het aantal geregistreerde feitelijk dakloze personen (afname) en het aantal residentieel dakloze personen (toename). Het is aannemelijk dat deze verschuiving plaatsvond doordat personen die in de nachtopvang verbleven tijdens de corona-pandemie terecht konden in de 24-uursopvang in de Schoolstraat. Na de coronamaatregelen is de locatie Schoolstraat een 24-uursopvang gebleven (zie ook paragraaf 2.2). Nieuw is sinds november 2022 de inzet van een winternoodopvang (schip Ms Patria). Daarnaast zijn er vanaf in 2020 nieuwe opvanglocaties geopend (zie paragraaf 2.2.) waar mensen tijdelijk kunnen wonen; de gebruikers van deze locaties rekenen we tot residentieel dakloze personen.

Wanneer we naar het laatste jaar 2022 kijken dat stellen we vast dat van de totale groep geregistreerde dakloze personen 63% in de MO overnacht en 37% voor overnachting geen enkele keer gebruikmaakt van MO.

In het kader van de winterregeling die gemeente Groningen sinds enkele jaren heeft, is in november 2022 extra capaciteit gerealiseerd door de inzet van een winternoodopvang (schip Ms Patria). Deze winternoodopvang richt zich op het beschermen van mensen die buiten op straat verblijven en slapen. Mensen kunnen de nacht doorbrengen op de boot die een capaciteit heeft van maximaal 79 bedden. In de maanden november-december 2022 maakten in totaal 80 personen voor overnachting gebruik van de winternoodopvang.

Daarnaast zijn er vanaf in 2020 nieuwe opvanglocaties geopend (Locatie Meerstad met plek voor twee alleenstaanden of stellen met kinderen, en de Aceroflat met veertien plekken) waar mensen zich tijdelijk kunnen inschrijven (ook in het Basisregistratie Personen van de gemeente Groningen). Dit zijn voorzieningen waarvan we de gebruikers rekenen tot residentieel dakloze personen.

In de periode 2018-2022 is het aantal briefadreshouders in de gemeente Groningen afgenomen. Deze afname kan mogelijk verband houden met het feit dat sinds 2021 dakloze personen in de provincie Groningen voor een briefadres niet meer uitsluitend zijn aangewezen op (centrum-)gemeente Groningen, omdat alle Groninger gemeenten sindsdien briefadressen verstrekken. De gegevensverzameling over briefadressen bij de Groninger gemeenten is opgestart, maar is nog niet volmaakt: van zes van de tien Groninger gemeenten hebben we gegevens verwerkt in deze monitor. Daarbij komt dat gemeenten sinds 1 januari 2022 verplicht zijn om alle mensen die rechtmatig in de gemeente verblijven en geen woonadres hebben, in te schrijven in de BRP op een briefadres. Deze verandering hangt samen met een wetswijziging in de Wet basisregistratie personen (BRP). Zie tabel 6 in de bijlage van dit rapport voor de precieze aantallen briefadreshouders naar locatie.

Het aantal buitenslapers dat in de gemeente Groningen bekend is laat een toename zien van 78 geregistreerde personen in 2020 tot 150 in 2022. Deze toename lijkt verband te houden met het volgende. In de eerste plaats is inzet opgevoerd in verband met de beperkingen van de corona-pandemie. Daarbij is besloten het hele jaar zicht te houden op mensen die buiten overnachten, in plaats van enkel in de wintermaanden als de winterregeling van kracht is. Het voorgaande verklaart een hoger aantal geregistreerde buitenslapers, waarbij we ook constateren dat de kwaliteit van de registratie verbetert (persoonsgegevens vollediger).

Tussen 2018 en 2022 is het aantal geregistreerde dakloze jongeren van 18 tot en met 27 jaar nagenoeg gelijk gebleven: zowel in 2018 als in 2022 telden we 170 geregistreerde dakloze jongeren in deze leeftijdscategorie. In het coronajaar 2021 daalde het aantal 18-27 jarigen tot 146 personen. In Tabel 7 in de bijlage van dit rapport vermelden we de precieze aantallen uitgesplitst naar de verschillende leeftijdscategorieën.

In Tabel 4 is weergegeven hoe de verschillende leeftijdsgroepen zich tot elkaar verhouden. In het laatste jaar 2022 is 24% van de totale groep dakloze personen tussen de 18 en 27 jaar oud. Percentueel zijn er meer 18-27 jarige residentieel dakloze personen (30%) dan feitelijk dakloze personen in de leeftijd van 18-27 jaar (17%). Veel jongeren zullen verblijven in het Hoendiephuis waar 18-27 jarige jongvolwassenen verblijven; in 2022 bood het aan in totaal 58 personen onderdak.

In totaal is 7% jonger dan 18 jaar in 2022 en treffen we vooral aan in de groep residentieel dakloze personen. Dit betreft kinderen en jongeren die samen met één of met beide ouders onderdak krijgen in Crisisopvang Leek of de Vangnetwerkvoorziening in Appingedam.