3 Conclusie

Het doel van dit onderzoek was om informatie te verzamelen van inwoners over de warmtetransitie in de gemeente Groningen.

Ten eerste is er geconstateerd dat de meeste (63%) respondenten een positieve houding hebben ten opzichte van het doel van de gemeente Groningen om aardgasvrij te worden, vooral vanwege de voordelen voor het klimaat en de vermindering van afhankelijkheid van fossiele brandstoffen. Een kwart (23%) van de respondenten is neutraal, en haalt vaak zorgen aan over de praktische uitvoerbaarheid en kosten. Een kleiner deel (14%) van de respondenten staat negatief tegenover het doel voornamelijk vanwege twijfels over alternatieven voor aardgas en hoge kosten voor de gemeente en het individu. Hoewel de laatste groep kleiner is spelen hier serieuze zorgen over de noodzaak, over gedwongen deelname en gebrek aan keuzevrijheid.

Het kennisniveau met betrekking tot de warmtetransitie varieert onder respondenten. Bijna een derde (32%) weet niet welke stappen ze moeten nemen om hun woning aardgasvrij te maken. Daarnaast weet een derde (33%) niet waar ze informatie over het onderwerp kunnen vinden. Dit wijst op een mogelijke informatiebehoefte.

Twee derde (67%) van de respondenten heeft stappen genomen in het verduurzamen van de woning. Er zit op dit gebied een duidelijk verschil tussen huiseigenaren en huurders. Huiseigenaren hebben vaker stappen genomen dan huurders. Huurders geven in de opmerkingen aan behoefte te hebben aan verduurzamingsmaatregelen, maar hiervoor zijn ze afhankelijk van de huurder. Er bestaat bij deze groep dan ook een behoefte aan duidelijkheid over  de verantwoordelijkheid van de verhuurder in de verduurzaming van de woning.

De voorkeur van respondenten wat betreft verwarming loopt uiteen. Ruim een derde (36%) van de respondenten geeft aan niet genoeg kennis te hebben om de keuze tussen een warmtepomp en een warmtenet te kunnen maken. Dit wijst op een opgave wat betreft het informeren over de alternatieven voor aardgas. De individuele warmtepomp heeft de voorkeur (37%) van de meeste respondenten. De belangrijkste redenen daarvoor zijn onafhankelijkheid van een centraal warmtesysteem en keuzevrijheid wat betreft aanbieder.

Keuzevrijheid over warmteleverancier is een zeer belangrijk thema voor respondenten, vooral voor respondenten die voorkeur hebben voor een individuele warmtepomp en respondenten die geen alternatieve vorm van verwarming willen. Er bestaan vooral zorgen over inefficiëntie van een collectief systeem en hoge energierekeningen. Dit is een duidelijk punt om te adresseren in de nieuwe visie.

Uit de open antwoorden blijkt dat er in veel gevallen zorgen zijn over de betaalbaarheid van de warmtetransitie, zowel voor de gemeente als voor inwoners zelf. Uit de opmerkingen van respondenten valt op te maken dat betaalbaarheid sterk afhankelijk is van de persoonlijke situatie. Bijvoorbeeld de mate waarin een woning geschikt is voor isolatie en het inkomen van een inwoner.

De uitkomsten wijzen erop dat twee vijfde (42%) van de respondenten ondersteuning voor kwetsbare doelgroepen belangrijk vindt, terwijl evenveel (42%) respondenten de voorkeur geven aan een gelijke spreiding van ondersteuning. Het was niet altijd duidelijk voor respondenten wat ‘ondersteuning’ en ‘inzet van de gemeente’ inhield. Dit heeft ervoor gezorgd dat een deel van de respondenten de vragen die betrekking hebben op de prioritering niet goed konden beantwoorden. Het zou mogelijk meer inzicht bieden om inwoners te laten reflecteren op concretere scenario’s.

De meeste respondenten steunen de overgang naar aardgasvrij wonen, maar er is een grote behoefte aan duidelijke informatie en ondersteuning om hun zorgen over kosten, praktische uitvoerbaarheid en keuzevrijheid weg te nemen.