3 Prognoses en aannames

Het GBPro-model maakt gebruik van het totale vruchtbaarheidscijfer (TVC) om het aantal geboorten te modelleren. Het TVC geeft het gemiddelde aantal geboren kinderen dat een vrouw gedurende haar leven krijgt. In de bevolkingsprognose 2024 worden de vruchtbaarheidscijfers bepaald op basis van de cijfers uit de tien voorgaande jaren, 2014 tot en met 2023. In de gemeente Groningen is het TVC in 2023 1,08. Kijken we over de gehele periode 2014 tot en met 2023, dan is het gemiddelde TVC ongeveer 9 procent lager dan het TVC in 2014. Voor de komende twintig jaar (2024-2043) verwachten we dat deze lijn door zal trekken, en het vruchtbaarheidscijfer ook met ongeveer 9 procent zal dalen.

In 2023 heeft het CBS prognoses opgesteld voor de sterftecijfers van mannen en vrouwen (CBS, 2023). Sterftecijfers zijn het aantal sterfgevallen in een populatie in verhouding tot het aantal individuen in die populatie. In de CBS-prognose zijn de jaarlijkse sterftecijfers een factor lager dan het voorgaand jaar. In de bevolkingsprognose 2024 volgen wij deze ontwikkeling en nemen aan dat de historische sterftecijfers voor mannen en vrouwen jaarlijks met dezelfde factors als bij de CBS-prognose lager zullen zijn. Hierbij zijn de historische sterftekansen naar geslacht en leeftijd bepaald op basis van de cijfers uit de tien voorgaande jaren, 2014 tot en met 2023.

Het buitenlands migratiesaldo is het aantal personen dat zich vanuit het buitenland in een gemeente vestigt min het aantal inwoners dat die gemeente verlaat om zich buiten Nederland te vestigen. De prognose van het buitenlands migratiesaldo in Groningen is afgeleid van het gemiddelde jaarlijkse aandeel ervan in het totale landelijke migratiesaldo van de afgelopen tien jaar, wat uitkomt op 1,7% procent per jaar. In 2023 heeft het CBS een prognose opgesteld voor het landelijk buitenlands migratiesaldo voor de komende 20 jaar (CBS, 2023). Bij het voorspellen van het buitenlands migratiesaldo in Groningen nemen we aan dat het jaarlijkse saldo eveneens 1,7% procent bedraagt van het jaarlijks vastgestelde landelijke migratiesaldo.

Met behulp van de aannames voor de natuurlijke groei, buitenlandse migratie en woningbouwplannen, berekenen we hoeveel ruimte er is voor vestigers in Groningen uit andere delen van Nederland. In de eerste jaren van de woningbouwplannen is ingeschat dat er veel gebouwd zal worden. Door de aanname in het prognosemodel (hoe meer woningen er worden gebouwd, des te meer ruimte er is voor bevolkingsgroei), zal het binnenlands migratiesaldo in de eerste prognosejaren erg hoog zal zijn.

De woningbouwplanning speelt een cruciale rol in de bevolkingsprognose. De gemeente Groningen heeft ambitieuze plannen om het woningaanbod te vergroten, met een verwachte groei van 26.210 woningen tot 2043. De woningbouw beïnvloedt direct de bevolkingsgroei: meer woningen bieden ruimte voor nieuwe bewoners, wat een positieve invloed heeft op de bevolkingsomvang (Mulder, 2006). In het huidige scenario is gepland dat tot en met 2042 ongeveer 20% van de nieuwe woningen eengezinswoningen zal zijn. Dit is een toename van 3 procentpunten ten opzichte van het scenario dat werd gebruikt voor de bevolkingsprognose van 2023-2043. Het is echter belangrijk op te merken dat deze cijfers gebaseerd zijn op de huidige inzichten. Ervaring leert dat woningbouw afhankelijk is van diverse factoren, waardoor er veel onzekerheid bestaat en de aantallen nog kunnen veranderen.