Dissimilariteit naar migratieachtergrond
Inleiding (titel verborgen)
In dit hoofdstuk wordt gekeken naar dissimilariteit op basis-en voortgezet onderwijsscholen op basis van de migratieachtergrond van de leerling. Hierbij houden we de nieuwe CBS-indeling voor de migratieachtergrond aan: Nederlands, Europees (exclusief Nederlands) en niet-Europees (zie voor meer informatie over migratieachtergrond bijlage 1). Tevens brengen we in kaart of de gemiddelde dissimilariteitsscore op basis van de achtergrond van de leerling verschilt tussen bijzondere en openbare basisscholen.
De dissimilariteitsscore geeft aan in hoeverre de verdeling van de leerlingen, in dit geval op basis van migratieachtergrond, evenredig verdeeld is over de scholen zoals we dat zouden verwachten op basis van de leerlingenpopulatie. Hoe hoger de dissimilariteitsscore, hoe minder gemengd de scholen zijn. Zie de methoden in de bijlage 1 voor meer informatie over de dissimilariteitsscore.
6.1 Basisonderwijs
De gemiddelde dissimilariteitsscore over alle basisscholen neemt af sinds 2012, zie figuur 12. Dit houdt in dat kinderen met verschillende migratieachtergronden steeds evenrediger over basisscholen zijn verdeeld.
Figuur 12: Gemiddelde dissimilariteitsscore naar migratieachtergrond over alle basisscholen vanaf 2012-2022
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| Figuur 12 | |
|---|---|
| 2012 | 43,4 |
| 2014 | 42,9 |
| 2016 | 40,6 |
| 2018 | 40,8 |
| 2020 | 39,5 |
| 2022 | 38,3 |
N=52-57
Ook hier hebben we de basisscholen ingedeeld in categorieën, zie tabel 8. Opvallend is het lage aantal scholen dat in de hoge dissimilariteitscategorie valt. Dit houdt in dat er veel basisscholen zijn waar kinderen met verschillende migratieachtergronden bij elkaar zitten, zoals we dat zouden kunnen verwachten op basis van de verdeling van de leerlingenpopulatie. Sinds 2012 zien we een trendmatige toename van het aantal gemengde basisscholen en een lichte afname van het aantal basisscholen met een matige dissimilariteit.
Tabel 8: Aantal basisscholen per dissimilariteitscategorie naar migratieachtergrond van 2012-2022
| 2012 | 2014 | 2016 | 2018 | 2020 | 2022 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Hoge dissimilariteit | 7 | 8 | 8 | 7 | 5 | 5 |
| Matige dissimilariteit | 20 | 16 | 10 | 12 | 13 | 14 |
| Gemengd | 30 | 29 | 34 | 33 | 34 | 36 |
Denominatie
Voor het verschil in dissimilariteit in het openbaar en bijzonder onderwijs op basis van migratieachtergrond is eenzelfde trend zichtbaar als bij de dissimilariteitsscore op basis van het huishoudinkomen. Voor het openbaar onderwijs wordt de gemiddelde dissimilariteitsscore lager over de jaren, wat inhoudt dat openbare basisscholen meer gemengd zijn geworden, terwijl de dissimilariteitsscore voor het bijzonder onderwijs stabiel is gebleven (figuur 13).
Figuur 13: Gemiddelde dissimilariteitsscore naar migratieachtergrond van de ouders over alle voort-gezet onderwijsscholen vanaf 2012-2022
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| Bijzonder | Openbaar | |
|---|---|---|
| 2012 | 45,9 | 41,3 |
| 2014 | 47,1 | 38,9 |
| 2016 | 43,2 | 38,0 |
| 2018 | 44,9 | 36,7 |
| 2020 | 47,4 | 31,6 |
| 2022 | 45,1 | 31,3 |
N=52-57
6.2 Voortgezet onderwijs
Ook in het voortgezet onderwijs is de gemiddelde dissimilariteitsscore over alle scholen afgenomen, zie figuur 14. Dit geeft aan dat het aandeel leerlingen met verschillende migratieachtergronden steeds meer evenredig zijn verdeeld over de scholen.
Figuur 14: Gemiddelde dissimilariteitsscore naar migratieachtergrond over alle voortgezet onderwijs-scholen vanaf 2012-2022
Bovenstaande grafiek in tabel-vorm:
| Figuur 14 | |
|---|---|
| 2012 | 43,5 |
| 2014 | 41,2 |
| 2016 | 37,7 |
| 2018 | 32,5 |
| 2020 | 31,2 |
| 2022 | 31,6 |
N=21-24
Vanwege het lagere aantal voortgezet onderwijsscholen in de gemeente en het bijbehorende onthullingsgevaar is het niet mogelijk om de scholen in te delen in drie categorieën. Daarom zijn de matige en hoge dissimilariteitscategorieën samengevoegd tot één categorie (tabel 9). Het aantal scholen dat in de matig tot hoge categorie valt, neemt licht af over de jaren, terwijl het aantal gemengde scholen licht toeneemt.
Tabel 9: Aantal voortgezet onderwijsscholen per dissimilariteitscategorie naar migratieachtergrond van 2020 en 2022
| 2012 | 2014 | 2016 | 2018 | 2020 | 2022 | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Matig tot hoge dissimilariteit | 9 | 10 | 10 | 8 | 7 | 7 |
| Gemengd | 12 | 14 | 13 | 14 | 15 | 15 |
6.3 Samenvatting van dissimilariteit naar migratieachtergrond
Een dissimilariteitsscore meet hoe gelijkmatig de verdeling van leerlingen op scholen is op basis van hun migratieachtergrond. Een hogere score betekent dat scholen minder gemengd zijn op basis van hun migratieachtergrond.
De gemiddelde dissimilariteitsscore voor basisscholen is sinds 2012 gedaald. Dit betekent dat kinderen met verschillende migratieachtergronden steeds meer gelijk verdeeld zijn over de basisscholen. We hebben basisscholen ingedeeld in categorieën. Er zijn weinig basisscholen met een hoge dissimilariteitsscore. Sinds 2012 zijn er meer gemengde basisscholen en minder basisscholen met matige dissimilariteit.
Bij openbare basisscholen is de dissimilariteitsscore lager geworden, wat betekent dat deze scholen meer gemengd zijn. Bij bijzondere basisscholen is de score stabiel gebleven.
De gemiddelde dissimilariteitsscore voor middelbare scholen is ook gedaald. Dit betekent dat leerlingen met verschillende migratieachtergronden steeds meer gelijk verdeeld zijn over de scholen. Omdat er weinig middelbare scholen zijn, hebben we matige en hoge dissimilariteit samengevoegd tot één categorie. Het aantal scholen in deze categorie is licht afgenomen, terwijl het aantal gemengde scholen licht is toegenomen.